mézières_la_médiévale_incontourbale_©_David_Truillard_2

MÉZIÈRES, VESTINGSTAD

In augustus 843 leidt het Verdrag van Verdun tot een nieuwe indeling van het Karolingische Rijk. Lodewijk de Vrome is overleden en het gigantische rijk wordt verdeeld onder zijn drie zonen, de kleinzonen van Karel de Grote. De Maas, gelegen op het punt waar Midden-Francië (toegewezen aan Lotharius I) en West-Francië (toegewezen aan Karel de Kale) samenkomen, wordt een natuurlijke grens, net zoals de Schelde, de Rhône en de Rijn.

Rond 899 bouwt Erlebald, graaf van Castrice en de eerste heerser over de streek, zijn fort op een rotsige landtong in een meander van de rivier (tegenwoordig de Place du Château). Hij bouwt het dicht bij een van de twee Romeinse wegen die Reims met Keulen verbinden (nu de Rue Monge). Het fort wordt lange tijd bewoond door de aartsbisschop van Reims en komt nadien in handen van de graven van Rethel.

In de 11e eeuw komt de stad tot bloei, wanneer de Maas wordt gebruikt voor de handel met Nederland. Wijn, sterke dranken, granen en doeken worden naar het noorden vervoerd. Hout, leisteen, lakens, steenkool, gepekelde vis gaan naar het zuiden. De belastingen die op de goederen geheven worden, zorgen voor welvaart in de stad. Herbergen, winkels en ambachtsateliers schieten als paddenstoelen uit de grond. De toestroom van handelaren uit Luik tussen de 13e en de 15e eeuw versnelt de ontwikkeling van de stad. Maceriae (Mézières) is bijna 400 jaar lang een welvarende stad.

mézières_la_médiévale_incontourbale_©_jean_marie_lecomte

RIDDER BAYARD

Mézières kent een bijzonder woelige 16e eeuw: in 1521 bestormen de gewapende troepen van Karel V de stad. De belegering richt zich in eerste instantie op het kasteel van Sedan, waarvan de kasteelheer, Robrecht van der Marck, nauwe banden onderhoud met enkele baronieën op Germaans grondgebied. De burcht van Sedan valt niet en de keizerlijke troepen trekken naar Bouillon, Mouzon en tot slot Mézières. De vijand is veel sterker en na een belegering van een maand slaagt ridder Bayard, een begaafde militaire strateeg en raadgever van koning Frans I, erin om met een list de belegerde bevolking te laten ontsnappen.

Ridder Bayard voorkomt dus de invasie van het koninkrijk, maar de schade is groot. Koning Frans I ziet de ruïnes tijdens een bezoek aan Mézières en besluit dat de bevolking tien jaar lang geen belastingen hoeft te betalen, zodat de stad weer kan worden opgebouwd. Hij geeft daarnaast de opdracht om de stadsmuren te herstellen en de torens te verstevigen. De stad is immers één van de belangrijkste steden om de grenzen van het koninkrijk te verdedigen. Het resultaat zijn de Tour du Roy, een 32 meter hoge, U-vormige toren met muren van 7 m dik, en de Tour Milard, een ronde toren met een diameter van 27 m, ter versteviging van de Tour Bobresse uit de 12e eeuw, het enige restant van het oorspronkelijke bouwwerk.

001_basilique_notre-dame_d_espereance_agnes_pruvot
mézières_la_médiévale_incontourbale_©_agnes_pruvot_2

EIND 15e EEUW, DE EERSTE STEEN VAN DE HUIDIGE BASILIEK

De romaanse parochiekerk is te klein geworden om ruimte te bieden aan alle mensen uit de stad. Er wordt besloten om de kerk te restaureren en uit te breiden. De werkzaamheden aan de nieuwe kerk (de huidige Notre-Dame-d’Espérance-basiliek) beginnen in 1499. Tijdens de restauratie wordt de kerk volledig verbouwd. De funderingen van de oude kerk en een deel van de zuilen worden opnieuw gebruikt, de gewelven worden verhoogd en het schip wordt verlengd in een flamboyante gotische stijl. De erediensten gaan gewoon door tijdens de werkzaamheden. De klokkentoren wordt pas in 1626 voltooid. De basiliek is een ronduit uniek bouwwerk in Europa. Bezoekers komen van heinde en verre om de 1000 m² aan glas-in-loodramen van René Dürrbach, een vriend en medewerker van Picasso, te bewonderen. De glaspartijen worden ingewijd op 6 mei 1979 en groeien uit tot het pareltje van de lokale hedendaagse kunst.

mézières_la_médiévale_incontourbale_©_philippe_mangen_2

EEN KONINKLIJK HUWELIJK

In 1570 wordt in de onvoltooide kerk het huwelijk voltrokken tussen Karel IX, koning van Frankrijk en kleinzoon van Frans I, en Elisabeth van Oostenrijk, een achternicht van Karel V. Het huwelijk wordt gearrangeerd door koningin Catharina de’ Medici, die de twee koninkrijken wil verenigen. Vanwege het strategische belang wordt Mézières geleidelijk omgevormd tot een vestingstad. De toekomst van de stad krijgt definitief vorm tijdens de godsdienstoorlogen. Tijdens zijn heerschappij maakt maarschalk De Saint-Paul van Mézières een fort van de Heilige Liga en richt hij nieuwe verdedigingsbastions op.

mézières_la_médiévale_incontourbale_
mézières_la_médiévale_incontourbale_©_David_Truillard_6

DE FRANSE GESCHIEDENIS IN ELKE STEEN VAN MÉZIÈRES

In 1590

Er wordt gestart met de bouw van een citadel waarvoor een volledige wijk moet verdwijnen. Maar liefst 400 huizen worden afgebroken en 2000 inwoners worden verdreven. Het is het begin van de teloorgang van Mézières, dat een garnizoensstad wordt. Handel en ambacht verplaatsen zich naar het nabijgelegen Charleville, dat in volle ontwikkeling is en heel wat aantrekkelijker is voor nieuwe bewoners.

In 1753 wordt de militaire school Ecole Royale du Génie van Mézières opgericht. Heel wat beroemde officiers (Gaspar Monge, Rouget de Lisle, Lazare Carnot, …) zitten er in de schoolbanken. Het derde Régiment du Génie is er nog steeds gevestigd.

In 1815, na de ramp van Waterloo, lanceert het Pruisische leger een weerzinwekkende aanval op de regio. Een bont leger van 2500 man verdedigt de stad en weet ondanks branden en vernielingen zes weken stand te houden, maar moet uiteindelijk wegens gebrek aan munitie opgeven. Bij besluit van het Verdrag van Parijs (20 november 1815) wordt de stad drie jaar lang bezet door het Pruisische leger. De inwoners draaien op voor de kosten.

1870: De Pruisen vallen Mézières opnieuw binnen. De stad wordt drie dagen en drie nachten onophoudelijk gebombardeerd en 75% van de huizen wordt vernield.

1890: De stadsmuren hebben geen nut meer. Ze worden afgebroken en geven industriële spelers de mogelijkheid om zich in Mézières te vestigen. Adolphe Clément sticht er zijn bedrijf ‘La Macérienne’. De ‘Clément Bayard’, een van de eerste auto’s op de markt, wordt er vanaf 1897 gebouwd. Het bedrijf wordt tijdens de Eerste Wereldoorlog ontmanteld maar wordt in 1919 opnieuw opgestart. Het gaat zich dan toeleggen op gietwerk, fietsen en mechanische motoren.

1934: Er wordt een standbeeld opgericht ter ere van koning Albert I.

mézières_la_médiévale_incontourbale_©_David_Truillard

STADHUIS

Het stadhuis van Mézières werd na de bombardementen van 1918 weer opgebouwd. In 1902 ontving het stadhuis de tweede Grand Prix de Rome voor architectuur.

mézières_la_médiévale_incontourbale_©_David_Truillard_4

ART DECO

De uitzonderlijke gevels van de prachtige gebouwen hebben Mézières in de 20e eeuw het erfgoedlabel opgeleverd.

mézières_la_médiévale_incontourbale_©_David_Truillard_5

BASILIEK NOTRE-DAME-D’ESPERANCE

Een uniek gebouw in Europa met 1000 m² aan glas-in-loodramen van René Dürrbach, vriend en medewerker van Picasso.

Festival Cabaret Vert

In augustus wordt er in Mézières een van de grootste Franse muziekfestivals georganiseerd.